احکام اسلامی

استفتائات مراجع تقلید در مورد ماهواره:

نظر مراجع تقلید در مورد داشتن و استفاده از ماهواره متفاوت است، که من آن را به سه قسمت تقسیم کرده ام:

۱- مراجع تقلیدی که داشتن ماهواره را جایز نمی دانند:

- آیت الله بهجت¹- آیت الله مکارم شیرازی²- آیت الله نوری همدانی³

۲- بعضی از مراجع تقلید داشتن آن را در صورتی که مفسده ای نداشته باشد، جایز می دانند:

آیت الله سیستانی⁴- آیت الله وحید خراسانی⁵- آیت الله صافی گلپایگانی⁶

۳- و مراجعی که، داشتن آن را در صورت نداشتن مفسده جایز می دانند، ولی مشروط به اینکه قانونی در مورد آن وجود داشته باشد، رعایت قانون را واجب می دانند:

آیت الله فاضل لنکرانی⁷ آیت الله خامنه ای⁸- آیت الله میرزا جواد تبریزی⁹  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پی نوشت:

1- آیت الله بهجت:

کتاب جامع المسائل- آنتن ماهواره:
سوال 692- آیا آنتن ماهواره جزو آلات لهو است؟ خرید و فروش و استفاده از آن، چه حکمى دارد؟

جواب: با وجود فساد، استفاده از آن و خرید و فروش آن جایز نیست.

2- آیت الله مکارم شیرازی:

کتاب استفتائات- جلد اول- فصل 16- سؤال 616 ـ خرید و نصب آنتن هاى ماهواره اى در منازل چه حکمى دارد؟

جواب: آوردن این گونه وسایل در منازل که غالباً موجب فساد است جایز نیست و خرید و فروش آن حرام است.

3- آیت الله نوری همدانی:

سوال 453 - نگاه کردن و گوش کردن به برنامه های  ماهواره چه صورت دارد ؟ 

جواب: در صورتی که موجب انحراف فکری و اخلاقی نباشد جائز است . 

4- آیت الله سیستانی:

سوال: در مورد خرید و فروش ماهواره کمی توضیح دهید؟

پاسخ: معظم له نگهداری آن را به کسی که برخودش و یا برخی اعضاء خانواده اش مطمئن نیست که استفاده حرام از آن نبرد اجازه نمی دهد.

کتاب استفتائات-خرید و فروش-خ

سوال: با توجه به این که برنامه های ماهواره شامل برنامه های مفید وعلمی نیز هست، نظر حضرتعالی در رابطه با استفاده از ماهواره چیست؟

پاسخ: استفاده از برنامه های مباح آن اشکال ندارد.

کتاب استفتائات-ماهواره-م

5- آیت الله وحید خراسانی:

سوال 486 - آیا استفاده از آنتن ماهواره برای مقاصد مباح و شرعی چه حکمی دارد؟ (با توجه به اینکه اینجانب یک محقق هستم و درباره مسیحیت و یهودیت تحقیق می‌کنم) 

جواب: در فرض سؤال در صورتی که خوف انحراف عقیده یا سستی در مسائل شرعی نباشد و یا ارتکاب حرام برای دیگران نیز پیش نباید، اشکالی ندارد.

(استفتاء/13188) (منهاج 3/م 8)

 6- آیت الله صافی گلپایگانی:

سوال- آیا خرید و استفاده از ماهواره جایز است؟

جواب: استفاده مشروع و مفید از آن اشکال ندارد ولی اگر معرض استفاده نامشروع و فساد اخلاق باشد جایز نیست. در این زمان که شرایط خاص رسانه ها و وسائل ارتباطی، صیانت اخلاقی و هویت اسلامی جامعه مخصوصاً نسل جوان را تهدید می کند همگان مخصوصاً بزرگان خانواده و عائله باید مراقبت نمایند که بستگان آنها به این خطر که از خطر اعتیاد زیان بارتر است مبتلا نشوند و حیات اخلاقی آنها محفوظ بماند.

استفتاء از سایت آیت الله صافی گلپایگانی

7- آیت الله فاضل لنکرانی:

کتاب استفتائات- جلد اول- سؤال 1001 :آیا خرید و نصب آنتن هاى ماهواره اى در منازل جایز است؟ و ثانیاً استفاده افراد از برنامه ها چگونه است؟ و ثالثاً آیا منع کودکان از دیدن برنامه ها، مجوّز تهیه و نصب آنتن و استفاده بزرگترها (پدر و مادر) مى باشد یا خیر؟

جواب: اولا، با توجه به آنچه مطّلعین اظهار مى دارند برنامه هاى ماهواره اکثراً موجب شیوع فحشا و منکر مخصوصاً در رابطه با نسل جوان مى باشد. لذا خرید و نصب آنتن هاى ماهواره اى جایز نیست.

ثانیاً، صرف استفاده از برنامه ها، اگر خارج از برنامه هاى فوق الذکر باشد و موجب انحراف اخلاقى و یا اعتقادى و غیره نباشد، مانعى ندارد.

ثالثاً، اگر استفاده بزرگترها در همان محدوده اى باشد که در جواب دوم ذکر شد، مانعى ندارد. ولى در عین حال عدم جواز خرید و نصب به قوّت خود باقى است.

استفتاء: بسمه تعالی
سلام علیکم
1- استفاده از شبکه قران هرچند ازطریق ماهواره باشد و برنامه های متبذل و مستهجن نداشته باشد اشکال ندارد.
2- هر وسیله ای که دارای دو نوع استفاده حلال و حرام باشد ،خرید و فروش و نگهداری آن برای استفاده در امور حرام، حرام است و برای استفاده‏های حلال جائز است، 
دستگاه آنتن ماهواره‏ای نیز از این جهت که هم برنامه‏های حلال دارد و هم برنامه‏های حرام، حکم آلات مشترک را دارد، و اگر کسی به قصد استفاده حرام آن را خریداری و نگهداری کند خرید وفروش آن به این قصد و هم چنین نگهداری آن حرام است . اما اگر کسی به قصد استفاده حلال آن را خریداری و نگهداری کند، خرید و فروش آن و استفاده از آن حلال می باشد.
ولکن از آنجا که داشتن ماهواره برای کسی که آن را در اختیار دارد، زمینه دریافت برنامه‏های حرام را کاملاً فراهم می‏کند و گاهی نگهداری آن مفاسد دیگری را نیز دربردارد، خرید و نگهداری آن جائز نیست، مگر برای کسی که به خودش مطمئن است که استفاده از (برنامه‏های حرام) نمی‏کند و بر تهیه و نگهداری آن در خانه‏اش مفسده‏ای هم مترتب نمی‏شود، لکن اگر قانونی در این مورد وجود داشته باشد، باید مراعات گردد.

8- آیت الله خامنه ای:

کتاب استفتائات، سوال 1213- آیا خرید و نگهدارى و استفاده از دستگاه گیرنده برنامه هاى تلویزیونى از ماهواره جایز است؟ و اگر دستگاه گیرنده مجانى به دست انسان برسد چه حکمى دارد؟

 جواب: دستگاه آنتن ماهواره اى از این جهت که صرفا وسیله اى براى دریافت برنامه هاى تلویزیونى است که هم برنامه هاى حلال دارد و هم برنامه هاى حرام ، حکم آلات مشترک را دارد . لذا خرید و فروش و نگهدارى آن براى استفاده در امور حرام، حرام است و براى استفاده هاى حلال جایز است. ولى چون این وسیله براى کسى که آن را در اختیار دارد زمینه دریافت برنامه هاى حرام را کاملا فراهم مى کند و گاهى نگهدارى آن مفاسد دیگرى را نیز در بر دارد، خرید و نگهدارى آن جایز نیست مگر براى کسى که به خودش مطمئن است که استفاده حرام از آن نمى کند و بر تهیه و نگهدارى آن در خانه اش مفسده اى هم مترتّب نمى شود . لکن اگر قانونى در این مورد وجود داشته باشد باید مراعات گردد.

9- آیت الله میرزا جواد تبریزی:

کتاب استفتائات سئوال 1211 ـ آیا آنتن ماهواره جزو آلات لهو است ؟ خرید و فروش آن، چگونه است ؟ 

جواب: بسمه تعالى بر طبق مقررات نظام باید عمل شود , واللّه العالم .

سئوال 1624 ـ نگاه کردن به برنامه هاى ماهواره چه حکمى دارد ؟

جواب: بسمه تعالى چنانچه نگاه کردن آنها موجب تهیج شهوت بر حرام و ترویج فساد در خانواده باشد جایز نیست و در غیر این صورت بایدمراعات مقررات و قوانین شود، واللّه العالم .

__________________________________________________________________

حکم قانون در مورد ماهواره:

بر اساس ‌قانون ممنوعیت بکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره مصوب 1373/11/23 مجلس شورای اسلامی، توزیع و استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره جز در مواردی که قانون تعیین کرده است ممنوع می‌باشد. و وزارت کشور موظف است با استفاده از نیروهای انتظامی و یا نیروی مقاومت بسیج در اسرع وقت نسبت به جمع‌آوری تجهیزات دریافت‌از ماهواره اقدام نماید.
 

۰ ۰